Chị gái tôi là trà xanh, cả nhà tôi hợp mưu giúp chị cư//ớp đi hôn phu của tôi! Tôi không nương tay, trả th//ù họ ngay trong ngày đính hôn!Giữa bữa cơm chiều, mẹ chồng đứng phát dậy, chỉ thẳng vào mặt con dâu, “Ở cái nhà này, tao là luật.” Nhưng nàng dâu không cúi đầu như mọi lần mà nhẹ nhàng đặt xuống bàn một tờ giấy khiến cả nhà chết lặng. Quý vị nghĩ sao nếu người chịu đựng bấy lâu lại là người xoay chuyển cả cuộc trời? Kính mời quý cô bác cùng lắng nghe câu chuyện đầy kịch tính và xúc động này. Và đừng quên để lại bình luận để chia sẻ suy nghĩ của mình. Bữa đó tôi đang học online thì tiếng cửa mở cái cặt. Tôi ngẩng lên khỏi màn hình thì thấy má chồng tôi bà khuyên lu xách cái vali kéo vào giữa phòng khách. Nắng đầu đông chiếu xiên xiên qua lớp rèm mỏng hắt lên khuôn mặt bà cái bóng nghiêng nghiêng nom vừa đậm đà vừa sắt lạnh. Tôi cứ tưởng mình nhìn nhầm. Bà mặc cái áo gấm tím quen thuộc loại mà hồi còn ở quê bà hay mặc đi đám dỗ. Tóc vấn gọn, da mặt được thoa lớp kem phấn gì đó mỏng mỏng, trông bà như chuẩn bị đi ăn cưới chứ không phải mới đi xe từ quê lên. Tay bà nắm chặt tay kéo cái vali, còn tay kia xách túi nilon nào là dưa kiệu, khô cá, mấy hộp nhựa rán nhãn, đường ăn kiêng, gương ngâm mật ong. Tôi bật dậy theo phản xạ. Má, má lên hồi nào vậy? Mới tới xe thả đầu hẻm đi bộ vô luôn, khỏi gọi con làm gì. Bà vừa nói vừa liếc quanh như dò xét từng góc nhà. Tôi quay sang, Đạt vẫn còn đang nằm trên ghế sofa, điện thoại trên tay. Nó chỉ nhướng mày một cái rồi thản nhiên nói, “Má lên chơi mấy bữa đó em.” Bữa trước bị đau khớp, bác sĩ ở tỉnh nói nên lên đây khám tổng quát, tiện theo dõi. Tôi nuốt nước miếng, chơi mấy bữa mà chơi kiểu gì lại mang theo nửa tủ đồ, mấy lọ thuốc chăn chiếu riêng. Bà khuyên kéo cái vali về phía phòng nhỏ cạnh phòng ngủ của hai vợ chồng tôi. Cái phòng đó vốn là chỗ tôi bày bàn may, mấy thứ linh tinh. Mỗi lần có đợt hàng gia công tôi đều làm ở đó. Bà nhìn sơ qua rồi nói, “Cái phòng này gọn ha, có cửa sổ, có ánh sáng. Má ở đây được, không phải hỏi, không cần xin phép.” Tôi đứng sững không phải vì tiếc cái bàn may mà vì cái cách bà xem mọi thứ như của mình. Chưa đầy một giờ sau, bà lục tủ gấp mền trải chiếu rồi gọi với ra: “Ngọc ơi, cái gối cũ của tụi bây đâu? Cái loại thấp thấp á, má quen nằm rồi, gối cao đau cổ.” Tôi thở ra cười như không. Bữa cơm đầu tiên có đủ ba người sau sự kiện dọn vào, tôi cố làm bữa tươm tất, rau luộc, cá kho, canh chua nấu rêu. Dọn lên bàn, tôi nói má ăn thử cá này xem sao. Cá bống chị bạn con gửi ngon lắm. Bà chưa kịp gắp đã trau mày. Kho kiểu gì mà không thấy mùi tiêu gì ráo má ăn cá là phải kho tiêu, ớt xanh, có tí nước màu mới ra mùi. Tôi gật gật dạ cho qua. Một lúc sau bà buông một câu nhẹ hều như gió lùa từ cửa sổ. Ở quê rảnh quá, má lên phụ tụi bây chứ nhìn nhà cửa vầy chịu sao nổi. Bà nói xong thong thả gắp miếng cá. Tôi cảm thấy lồng ngực mình chật hẳn lại. Phụ tụi bẫy, có ai nhờ bà không? Có ai cầu cứu đâu? Tôi liếc sang Đạt, nó vừa ăn vừa kéo kéo điện thoại, tai gắn tai nghe, hình như đang coi gì đó trên mạng. Không lên tiếng, không phản ứng như thể câu nói đó là chuyện đương nhiên. Tối đó tôi nằm quay mặt vào tường, nghe tiếng dép bà khua nhè nhẹ ngoài hành lang. Tiếng mở tủ, tiếng đóng cánh cửa bếp, tiếng bà rót nước mà không hiểu sao tôi cứ thấy như bà đang mở ngăn kéo cuộc đời mình từ từng ngăn một, sắp xếp lại theo ý bà. Căn nhà này trước giờ tuy nhỏ nhưng tôi cảm thấy thoải mái. Giờ thì không gian hình như co lại, như có một cặp mắt luôn dõi theo, một hơi thở luôn bám lấy từng bước chân. Ngày đầu tiên má ở chơi mà lòng tôi đã như sắp bước vào một cuộc chiến mà chính mình không hề được báo trước. Trời bắt đầu lâm dâm mưa từ cuối giờ trưa đến chiều thì mưa lất phất cả vào ô cửa kính để lại từng vệt loang nhòe. Tôi vội vã rút máy tính, gom tài liệu, gọi một quốc xe công nghệ về nhà. Vừa leo lên tầng năm, tôi đã thấy bóng bà khuyên đứng ngay khung cửa. Hai tay khoanh lại, ánh mắt đăm đăm nhìn xuống cầu thang. Tôi bước nhanh hơn, lòng khẽ nén lại một cơn sóng lạ. Má, má đứng ngoài cửa chi vậy? Chờ con về. Mấy giờ rồi? Đàn bà con gái mà đi làm gì đến giờ này mới ló mặt? Tôi rút điện thoại ra màn hình hiện 6:38. Mà nói thật, giờ đó với tôi còn là sớm. Có khi tiếp khách xong còn phải ghé giao bản vẽ tận nhà cho đối tác. Nhưng má chồng tôi đâu biết. Hoặc có biết bà cũng mặc kệ. Con đi gặp khách hàng đối tác cần gấp trễ hẹn không được. Khách di tầm này làm vợ làm dâu mà không biết lo cơm nước ở ngoài giết thành mất nết. Đàn bà không biết về sớm là không ra gì hết. Tôi đứng sững lại, tim như có ai vỗ một cái đau điếng. Tôi từng nghe bà nói xéo, nói cạnh, nhưng lần này bà nói thẳng gọi tôi là không ra gì. Em về trễ là mất dậy. Tôi gằn giọng. Má nói câu đó là xúc phạm em. Không gian im bật, tiếng mưa ngoài hiên rơi lộp bộp càng rõ. Bà nhìn tôi chân trần rồi xoay người bước thẳng vào trong, giọng vẫn văng vẳng. không biết dạy là đúng rồi. Chồng mà để vợ tối ngày ở ngoài như vậy khác gì con chim sổ lồng. Tôi ngước nhìn lên trần nhà, muốn bật khóc mà nước mắt không rơi được. Mới hơn một tuần, bà đã nắm chọn căn bếp, nắm luôn cả giờ giấc của tôi. Sáng tôi vừa mở mắt đã nghe tiếng chổi sàn sàn ngoài hiên, mùi nước lao nhà xộc vào. Tủ lạnh thì đầy những món bà mang từ quê lên. Mắm tép, dưa cải, thịt muối. Mấy gói yến mạch sữa hạt của tôi bị đẩy sang một bên. Bữa cơm bà là người bới cơm, dọn mâm kêu mọi người ngồi xuống. Không phải tôi, không còn là tôi nữa. Có bữa tôi đang họp mà bà kêu với Ngọc ơi, rảnh tay thì lặt bó rau má dùm má để chiều nấu canh. Tôi lặng im nhưng một lát sau bà vào mở cửa phòng tôi xăm xăm đi tới bàn làm việc. Rảnh rồi hả? Vậy lặt rau đi con. Bỏ vô cái thau má để sẵn rồi đó. Tôi không dám cãi, chỉ sợ bà quát lớn lên, hàng xóm nghe được lại dị nghị dâu thành phố láo lếu. Chiều hôm nay chỉ vì tôi về trễ gần một tiếng, bà đứng chẵn cửa chờ sẵn. Đạt đi làm về sớm, đang ở trong phòng nhưng không ra can. Tôi bước vào nhà lòng vẫn còn sôi lên. Má, con có công việc không phải đi chơi, việc gì cũng không bằng chồng con, nhà cửa. Má mà không lên, cái nhà này chắc đầy bụi. Con trai má chắc phải đói meo. Tôi đặt túi xách xuống bàn, mắt cay sẻ. Con chưa từng để chồng đói. Anh Đạt vẫn có bữa ăn đầy đủ, có khi tự tay con nấu. Nhưng má có nhìn thấy đâu. Bà hừ một tiếng, “Tự tay nấu á?” Nấu rồi bỏ đó chạy đi cả ngày. Nói nghe hay lắm. Cơn giận ứ lên tới cổ. Tôi biết nếu nói nữa sẽ không kiểm soát được mình, nhưng nếu im thì bao nhiêu uất ức sẽ nuốt vào bụng. Tôi quay sang nhìn Đạt, nó vẫn đứng dựa vào cửa phòng, tay cầm cái ly nước, mắt nhìn điện thoại. Tôi gọi khẽ anh. Nó ngẩng lên chớp mắt. Anh định im tới bao giờ? Em bị má mắng là mất nết là không ra gì. Em có đáng bị nói vậy không? Nó im lặng, đôi mắt trốn tránh. Cái kiểu trốn tránh của một đứa đàn ông sợ rắc rối hơn sợ mất vợ. Tôi lặng người, không biết vì câu nói của má hay vì ánh mắt của chồng mà tôi thấy lòng mình như vỡ ra một mảnh. Tôi ngồi thụp bên mép giường, lưng tựa vào tủ áo, tay ôm hai đầu gối. Bóng đèn vàng nhạt hắt xuống khiến mọi thứ trở nên nhoài nhạt, lạnh lẽo dù không có gió. Đạt nằm trên giường, tay cầm điện thoại lướt từng trang gì đó mà tôi chẳng muốn biết nữa. Tôi đã cố nín nhịn suốt mấy hôm nay, cố chờ một buổi tối yên tĩnh để hai vợ chồng nói chuyện. Giờ thì đây không còn tiếng bát đũa, không còn bóng bà khuyên ngoài hành lang, chỉ còn hai đứa tôi. Vậy mà không biết bắt đầu từ đâu. Anh nó ừ khẽ, mắt không rời màn hình. Em hỏi thiệt, anh thấy em sống sao với má là đúng. Nó dừng tay nhưng chưa nhìn tôi. Một lúc lâu mới nhỏ giọng, má lớn tuổi, mình nhịn được thì nhịn. Đừng căng thẳng quá, câu đó nghe như ai lấy đá chẹn vô ngực. Em không đòi hỏi anh phải đứng về phía em, nhưng anh thử tưởng tượng, nếu anh đi làm về bị má em đứng chắn cửa la làng la xóm gọi là đồ mất nết, anh chịu được không? Nó im chỉ gật đầu cái gật đầu lạnh tanh. Em không phải người vô tâm nhưng em không thể sống kiểu đó được. Mỗi ngày về nhà là một ngày em sợ mở cửa, sợ ánh mắt soi mói, sợ mấy câu bóng gió. Em mệt lắm. Đạt à? Ừ. Vẫn cái kiểu trả lời cụt ngủn như thể tôi đang phàn nàn chuyện trời mưa nắng. Tôi quay mặt đi, không muốn để nó thấy tôi đang nuốt nghẹn. Một lúc sau, tôi hít một hơi, hay mình ra ngoài thuê ở riêng một thời gian, khi nào má khỏe hẳn, ổn định rồi về quê cũng chưa muộn. Nhà mình nhỏ, má cũng không quen sống ở thành phố. Nó lại gật gật, không nói gì thêm. Tôi nhìn cái gật đầu đó mà thấy nó như một dấu chấm hết. Không phải vì nó đồng ý mà vì nó không còn quan tâm. Anh thấy sao? Em hỏi thiệt đó. Nó vẫn không ngẩng mặt lên, vẫn chăm chăm cái điện thoại trong tay. Em nói gì? Từ từ tính sau đi. Giờ để má ở một mình không tiện. Tôi cười khẽ, một nụ cười không thành tiếng, tim như bị ai cắt một đường nhỏ, không chảy máu nhưng rỉ giả đau. Tôi quay mặt vào tường, nghe tiếng mưa đêm thỉnh thoảng lách tách trên mái tôn ban công. Từ lúc cưới nhau đến giờ, chưa bao giờ tôi thấy mình đơn độc đến thế. Đạt không phải người xấu. Nó chưa từng nặng lời với tôi, cũng không từng đánh mắng. Nhưng nó là người nhu nhược, nó chọn sự yên ổn hơn là công bằng. Nó thả im để nhà yên chứ không muốn mất lòng ai, kể cả khi người bị làm tổn thương là vợ nó. Tôi nằm chằng chọc đến gần sáng, trong đầu cứ văng vẳng giọng bà khuyên buổi tối hôm qua. Ở nhà chồng mà không biết giữ ý, coi chừng không có phước mà hưởng. Bà nói khi tôi vừa bước ra từ phòng tắm, tóc còn nhỏ giọt chưa kịp trả lời thì bà đã quay đi. Câu đó như cái tát. Tôi biết từ đây mình không còn ai để nương tựa. Không phải vì chồng phản bội mà vì chồng không đủ dũng cảm để bảo vệ mình. Sáng hôm sau, tôi thức dậy sớm, chuẩn bị đồ đi làm. Vừa mở tủ, tôi đã thấy mấy cái áo sơ mi của Đạt được bà Khuyên treo lên móc sắp xếp theo một kiểu riềng. Đồ của tôi bị đẩy sang hộc tủ dưới gấp gọn nhưng không phải cách tôi vẫn làm. Nhìn cách đó là biết tôi đã không còn là chủ cái nhà này. Tôi không cãi nữa, không nhắc nữa. Nhưng từ hôm đó tôi bắt đầu để ý. Tôi bắt đầu ghi nhớ từng lời, từng hành động của bà khuyên. Những lần bà đứng nghe trộm sau cửa, những lần bà thọc tay vô dỏ sách tôi với lý do kiểm tra xem con dâu có dấu gì. Hay mấy lần bà gặng hỏi mật khẩu điện thoại của tôi kêu là má chỉ coi lịch cho tiện. Tôi không ghi vào sổ, tôi ghi trong đầu từng mảnh nhỏ, từng chuyện tưởng chừng như không đáng. Nhưng tôi biết nếu một ngày cần, tất cả những thứ ấy sẽ là bằng chứng cho một điều. Tôi không hề bịa chuyện. Tôi không biết rồi đây mình sẽ làm gì, nhưng tôi chắc một điều mình sẽ không để bản thân bị chôn vùi trong im lặng nữa. Tôi không phải người hay thù dai. Nhưng có những thứ nếu không để lại bằng chứng, sau này nói ra người ta sẽ bảo mình bịa đặt. Nên tôi chọn cách lặng lẽ quan sát và ghi lại. Chuyện bắt đầu từ một hôm cúp điện. Cả khu mất sáng, tối om, chỉ nghe tiếng gió rít qua cửa sổ và tiếng dép kẽo lệt sệt của bà khuyên trong bếp. Tôi ngồi im ở phòng khách, không bật đèn pin, chỉ chờ coi bà làm gì. Trước đó vài hôm, tôi đã lắp một cái camera nhỏ bằng ngón tay trỏ giấu trên nóc tủ chén. Lúc đầu tôi chỉ muốn xem có đúng là bà thường xuyên lén đổ đi đồ ăn tôi nấu như mình nghi hay không. Nhưng rồi những gì tôi thu được còn hơn thế nhiều. Mỗi ngày cứ khoảng 9:00 sáng khi tôi vừa rời khỏi nhà bà lại mang đồ ăn thừa đồ vào túi nilon rồi nhét sau hộc tủ. Chiều về tôi thấy bếp lạnh tành xong nồi sạch sẽ. Hỏi thì bà bảo tuúi ăn hết rồi. Ngon đó mà tôi biết chắc mình chưa hề nấu gì cả. Bà khuyên có cái cách nói mà ai không quen sẽ thấy ngọt như mía lùi. Nhưng để ý kỹ thì thấy từng chữ như đâm gai. Một hôm tôi nghe hàng xóm gọi với theo khi tôi đi làm. Úa Ngọc, má chồng cô nói tội ghề, cưới mấy năm không con, chắc bệnh phụ nữ. Đi khám chưa? Tôi đứng sững lại, trái tim tôi đập mạnh không phải vì xấu hổ mà vì giận. Những chuyện riêng tư như vậy, bà không có quyền mang ra làm đề tài cho thiên hạ bàn tán. Tôi lên phòng mở điện thoại, tìm lại đoạn camera quay được cạnh bà đang ngồi nói chuyện qua hàng rào với bà Sáu lầu dưới. Giọng đều đều, con ngọc nó ngoan lắm mà số khổ. Chắc vô sinh. Tôi nói thiệt chứ chờ hoài không có cháo lòng già buồn lắm. Tôi lưu đoạn đó lại không gửi cho ai chỉ cất. Tôi cũng chẳng định làm gì nhưng ông trời khéo trêu ngươi, chuyện không dừng ở đó. Một tối muộn khi tôi đang nằm lướt tin thì một tin nhắn lạ hiện lên. Số đó chỉ ghi mỗi tên chị cẩm. Tôi mở ra là một đoạn ghi âm không đầu không cuối nhưng đủ để nghe rõ giọng bà khuyên. Bà biết không? Cái con cẩm hồi đó cũng y trang con ngọc cưới xong mà không biết thân biết phận cũng cãi mẹ chồng cũng lên mặt. Mấy đứa giờ đứa nào cũng như vậy. Tôi sững sờ. Chị Cấm là chị dâu của chồng tôi, vợ người anh bên chồng đã ly hôn mấy năm nay. Tôi từng nghe Phong Thanh rằng ngày xưa chị cũng sống chung với bà khuyên một thời gian rồi ra đi tay trắng. Nhưng tôi chưa từng nghĩ chị sẽ là người âm thầm giúp tôi. Tôi nhắn lại, sao chị lại gửi em cái này? Phía bên kia chỉ hiện một tin nhắn duy nhất. Em giữ lấy kẻo có ngày không nói được ai tin. Tôi nhìn tin nhắn mà thấy dùng mình. Có một điều gì đó trong lòng tôi thay đổi. Từ một người cố gắng hòa nhã, im lặng. Giờ tôi thấy cần phải làm rõ. Tôi vẫn bắt đầu lưu lại mọi thứ, tin nhắn, ghi âm, clip không phải để công khai mà để phòng thân. Vài hôm sau, khi tôi kiểm tra lại camera, màn hình hiện thông báo, thiết bị không hoạt động. Tôi mở nắp tủ, chiếc camera biến mất, không dấu vết, không ai nói gì, không ai đụng đến, nhưng tôi biết ai đó đã phát hiện. Tôi bối rối, định bụng sẽ im lặng thêm vài hôm thì đúng lúc đó một chuyện ngoài dự tính xảy ra. Trong group chat công ty nơi toàn đồng nghiệp cùng bộ phận bất ngờ xuất hiện một đoạn clip không có hình chỉ là tiếng nhưng giọng nói thì không thể lẫn là giọng bà khuyên. Nó tưởng giỏi lắm. Đi làm là lên mặt về nhà không biết nấu nướng con cái thì chẳng thấy đâu. Tôi nói chứ phụ nữ mà không biết xinh đẻ là thất bại rồi. Cả nhóm im lặng rồi từng người nhắn riêng tôi hỏi có chuyện gì vậy chị Ngọc? Ai gửi đoạn này vào group? Em tưởng chị sống với mẹ chồng vui vẻ lắm mà. Tôi không biết phải trả lời sao. Cổ họng đắng ngắt. Tôi không gửi đoạn đó nhưng ai đó đã làm thay tồi một cách cố tình hoặc là muốn tôi không thể né tránh được nữa. Đêm đó tôi không ngủ được. Tôi nhìn trần nhà mãi, lòng đầy mâu thuẫn. Tôi không phải loại người thích gây chuyện. Nhưng nếu cứ nhẫn nhịn liệu có khi nào tôi đánh mất luôn chính mình? Đạt nằm bên cạnh vẫn thở đều đều như chẳng hay biết gì. Còn tôi lần đầu tiên trong đời cảm thấy mình đã thật sự bước vào một cuộc chiến mà không hề được lựa chọn. Tôi biết cái clip kia chỉ là khởi đầu và kẻ gửi nó chắc chắn không muốn mọi chuyện lặng yên như trước. Tôi tưởng sau hôm đó mọi chuyện sẽ lắng xuống, ai ngờ chỉ là bắt đầu. Mấy bữa sau cứ chiều chiều bà khuyên lại kêu hàng xóm lên ăn. Lúc thì bà gái, lúc thì ông bá. Có hôm cả cô Loan bán hàng khô tầng dưới cũng được mời. Bà kêu to từ ban công, giọng vang cả dãy hành lang. Có nồi canh chua cá lóc ngon dữ lắm nè, lên ăn cho vui. Tôi không phản đối nhưng tôi cũng không vui nổi. Không phải tôi ích kỷ mà vì dần già tôi cảm thấy căn bếp không còn là trốn riêng của vợ chồng tôi nữa. Tôi nấu ăn, bay biện, rửa dọn nhưng công sức đó người khác hưởng. Còn tiếng khen bà khuyên gom hết. Bà bảo má già rồi nấu cho vui tay chứ ai đâu giành phần. Tôi ngẫm có đúng là cho vui không hay là cho thiên hạ thấy má vẫn gánh được cái nhà này. Một buổi tối tôi đi làm về trễ vì có sự kiện khách hàng. Mở cửa bước vào, thấy nhà đầy người, tiếng cười nói rôm giả, đồ ăn trên bàn bày biện như tiệc nhỏ. Tôi còn chưa kịp tháo dày, bà khuyên đã cất tiếng. Ngọc đó hả? Ủa tưởng hôm nay không về ăn. Mọi người đang khen món bắp bò gừng má làm ngon lắm nè. Tôi mím môi món đó là tôi ướp từ sáng bỏ tủ lạnh nhờ đạt lục dùng mà giờ lại thành món má làm. Tôi không muốn đôi co trước mặt khách nên lặng lẽ vô phòng thay đồ rồi ngồi một góc bàn. Không ai nhường chỗ, tôi đành đứng ăn qua loòa. Giữa bữa bà khuyên bỗng kể cũng may má lên đây kịp chứ để tụi nhỏ ở một mình chắc khổ. Ngọc thì đi làm hoài, cơm nước để ai lo. Cái nhà cũng phải có người phụ chứ. Bà gái cười, “Mấy đứa trẻ giờ hên lắm, có mẹ chồng như chị. Tôi mà có người lo cho vậy là sướng nhất đời. ” Tôi cười trừ nhưng có gì đó bóp chặt. Không phải vì những lời đó sai mà vì chúng được nói đúng lúc tôi đang có mặt như thể muốn nhấn mạnh: “Tôi vô dụng, tôi bận bịu, tôi không lo được gì cả.” Tối hôm đó sau khi khách về, tôi hỏi Đạt, “Anh thấy má nói vậy ổn không?” Anh vừa chơi điện thoại vừa đáp, “Năm má lớn tuổi rồi, thích kẻ cho vui, ai bắt bẻ làm chi. Với lại em bận thiệt mà. ” Tôi siết tay. Lần đầu tiên tôi thốt lên em là người duy nhất có thu nhập ổn định trong nhà này. Em trả góp căn hộ, em chi tiêu từng đồng. Nếu má có tiếng, em sẵn sàng nhường, nhưng không phải bằng cách biến em thành người ngoài trong nhà của chính mình. Đạt im lặng rồi lại câu quen thuộc. Em đừng căng thẳng quá, má ở đây cũng vì muốn giúp. Tôi không nói nữa nhưng đêm đó tôi thao thức. Tôi không ngủ được cứ nhìn chân chân lên trần nhà. Sáng hôm sau tôi mở tủ tài liệu lấy ra bản hợp đồng mua căn hộ, bản sao giấy chứng nhận quyền sở hữu. Tôi chụp lại gửi cho người bạn cũ một luật sư. Tôi nhắn mình cần tư vấn về quyền tài sản chung trong hôn nhân càng sớm càng tốt. Bạn tôi gọi lại sau đó ít phút, giọng trầm. Có chuyện gì vậy? Ngọc ổn không? Tôi không trả lời vào trọng tâm. Tôi chỉ nói tớ muốn biết nếu một ngày mình không còn ở căn nhà này nữa thì cái phần mình góp có được tính không. Ở đầu dây bên kia, bạn tôi im lặng một hồi rồi nói, “Tất nhiên là được, nhưng trước tiên Ngọc nên xác lập giới rõ ràng. Căn nhà này là của hai vợ chồng, không phải ai muốn đến ở là ở, không phải ai muốn biến em thành cái bóng cũng được.” Câu nói đó làm tôi như tỉnh già. Đúng vậy, tôi không thể chờ người khác nhìn nhận giá trị của mình. Tôi phải tự đứng lên, tự giữ lấy những gì thuộc về mình. Và trong thâm tâm tôi hiểu, nếu hôm nay tôi không làm rõ thì mai kia không chỉ bữa cơm bị cướp mà đến quyền làm chủ đời mình, tôi cũng mất luôn. Tôi đóng máy tính bước ra ban công. Gió buổi sớm lạnh buốt nhưng đầu tôi thì sáng rõ hơn bao giờ hết. Tôi nhìn xuống sân chung cư nơi chiều chiều bà khuyên hay ngồi tán chuyện với hàng xóm và thầm nhủ, “Từ nay tôi sẽ không để ai thay tôi định nghĩa, tôi là người nhà hay người ngoài. Tôi không muốn nhìn xuống dưới đó nữa. Cái ghế của tôi đã bị thế chỗ. Từ cái gác lửng nhỏ vốn là góc làm việc riêng, bây giờ mỗi lần bước chân lên, tôi như kẻ xa lạ trong chính không gian từng gắn bó. Căn gác ấy trước đây là nơi tôi chải laptop, ghi chép, làm việc xuyên đêm khi cần. hoặc đơn giản chỉ là một chỗ nhỏ để tựa lưng nghe mưa rơi thả lòng xuống những trang sách cũ. Tôi từng bảo với Đạt: “Anh khỏi lo, em không cần phòng riêng, chỉ cần cái gác này là đủ.” Anh cười xoa đầu tôi, “Ừ, miễn vợ thấy thoải mái.” Nhưng từ khi má ảnh dọn vào nhà, từng chút từng chút cái gọi là thoải mái trong lòng tôi bị bóp méo. Ban đầu là cái bàn tôi kê sát cửa sổ, bỗng dưng được rời đi mà không hỏi trước. Sau đó là chồng sách bị dọn xuống thùng các tông đặt tạm sau cửa phòng ngủ. Tôi lên tiếng thì bà chỉ nhẹ nhàng nói, “Gác trên cao, má định làm nơi thờ ông bà, vợ chồng con trẻ ở thấp cho yên, tâm mình không đủ tịnh thì đừng lên chỗ thiêng.” Tôi cười khẩy trong lòng. “Tịnh làm sao tịnh nổi khi không gian riêng bị đẩy đi không lời báo.” Một buổi chiều trời oi nồng, tôi vừa xong cuộc họp thì nghe tiếng gõ lốc cốc dưới nhà. Ngó xuống thấy má đang bảo thợ treo mấy bức tranh chữ nho kèm theo một cái tượng Phật Di Lặc cao bằng nửa người lớn. Bà nói rõ to bên nhà thờ tổ cũng treo vậy lên cao mà đặt linh lắm. Tôi đứng nép bên gác, tay siết chặt thanh lan can gỗ. Từng cây đinh đóng vào tường là từng nhát đẩy tôi ra khỏi căn nhà này. Bức rèm che mỏng bà treo trước ban công nói là để che nắng. Nhưng tôi biết cái nhìn của tôi từ gác xuống đã bị chặn. Đêm đó tôi dắt ghế ra ban công phía sau ngồi thừ giữa mùi nhang khói thoang thoảng từ căn gác. Đạt đi làm về thấy tôi ngồi thẫn thở bèn hỏi, “Em chưa ăn cơm hả?” Tôi nhìn ảnh gượng cười hỏi lại, “Sao má anh không bàn gì với em trước khi thay đổi vậy?” Anh thở ra, “Má lớn tuổi rồi, ở quê quen làm chủ, thôi em nhịn một chút. ” Tôi quay mặt đi, nhịn nhịn đến mức nào? Tới khi tôi không còn một góc nhỏ để thở trong chính căn nhà này. Sáng hôm sau, tôi quyết định lên kiểm tra lại giấy tờ nhà, tờ hợp đồng mua căn hộ mà trước đây tôi cứ nghĩ là của Trung. Tôi nhớ ngày ký hợp đồng, tôi đứng bên cạnh góp phân nửa tiền tích góp từ mấy năm làm việc. Nhưng vì khi đó Đạt nói chỉ cần một người đứng tên để thủ tục nhanh gọn. Tôi đồng ý. Giờ nhìn lại tôi thấy mình ngây ngô đến khờ giải. Tôi lật tập hồ sơ từ ngăn kéo cuối tủ. Từng tờ giấy trắng mực đen hiện ra rõ ràng. Chủ sở hữu Lê Đạt. Không hề có tên tôi. Tôi ngồi thử xuống sàn. Những năm qua tôi sống như một người đi nhờ nhà chồng mà không hề hay biết. Giấc mơ về một tổ ấm hóa ra chỉ là căn phòng đi thuê không giấy tờ. Chiều đó má thắp nhang cúng ông bà, mùi khói xộc lên mũi cay mắt. Tôi bước lên gác, chậm rãi hỏi: “Má, sao má không nói với con trước khi dọn đồ con đi?” Bà quay sang, ánh mắt lạnh như nước giếng sâu. Nhà con trai má, con làm gì cũng nên nhớ điều đó, không hợp thì đi. Tôi cười nhưng là cười trong cổ họng. Câu đó bà nói không gằn, không cao giọng nhưng từng chữ như mũi kim đâm vào lòng tôi. Bà không xua đuổi nhưng bà cũng chẳng cần giữ. Tôi bước xuống từng bậc thang nhỏ, thấy mỗi bước chân như rơi vào khoảng trống không đáy. Dưới nhà, tiếng chổi che bà đang quét sân vang lên đều đặn, không nhanh không chậm như một lời nhắn nhủ. “Ở đây ai là chủ thật sự?” Tối đó, tôi nằm quay mặt vào tường không ngủ nổi. Mỗi khi nhắm mắt tôi lại nghe câu bà nói vang lên, “Nhà con trai má.” Tôi mở điện thoại, lặng lẽ gõ một dòng tìm kiếm luật chia tài sản vợ chồng sau hôn nhân. Không phải tôi định ly hôn, nhưng tôi biết mình cần có một cái gì đó thuộc về mình dù chỉ là sự hiểu biết. Chiều hôm đó, tôi thấy má mở cửa sổ bếp, nơi xưa nay bà chưa bao giờ đụng tới. Gió thổi lồng lộng mang theo mùi ngai ngái của tro cũ và lá mục. Cánh cửa vốn vẫn khép hờ bị đầy tung ra như vừa thoát khỏi gông xiềng lâu ngày. Tôi đang đứng sát dao thì giật mình. Từ hồi bà lên đây, chưa bao giờ bà để gió thổi vào bếp, nói rằng gió tạt làm lửa tắt rồi sinh chuyện. Vậy mà hôm nay tay bà run mà vẫn cố đẩy bung cánh chớp để ánh sáng nghiêng xuống sàn gạch cũ. Tôi cảm thấy có gì đó lạ lắm nhưng chưa dám hỏi. Tối đó khi dọn dẹp chén bát, tôi thấy má hay đứng một góc sát cửa sổ nơi sóng điện thoại mạnh nhất trong nhà. Bà ghé sát tai thì thào những câu mà tôi chỉ nghe lõm bõm vài chữ. Ừ, tới lúc rồi, để bà rối lên chút nữa đã. Tôi không chắc bà đang nói chuyện với ai. Nhưng suốt cả tuần sau, ngày nào cũng đúng chừng đó giờ, bà lại xách điện thoại ra đứng đó. Nét mặt căng như dây đàn, lúc thì gật gù, lúc lại cau mày đầy toan tính. Có lần tôi lén rút điện thoại định ghi âm nhưng chưa kịp mở thì bà đã quay lại, mắt nhìn tôi chân chân, miệng cười. “Làm gì vậy con?” Tôi cười gượng, giấu điện thoại sau lưng, bảo con đang xem món cá kho. Bà không nói gì, chỉ bước tới tắt bếp rồi bảo khỏi nấu, má thèm mì tôm. Cái kiểu hờ hững mà như trêu người đó khiến tôi nghẹn họng. Mì tôm thứ bà từng chê toàn hóa chất, ăn vào rụng răng, nay lại thành món khoái khẩu mỗi khi tôi đụng đến nồi niêu. Một buổi trưa tôi đi làm về sớm thì gặp bà Thắm, hàng xóm tầng dưới đang đứng tưới lan ngoài ban công. Bà Thắm là bạn cũ của má, từ hồi ở quê đã thân thiết, lên đây cũng hay qua lại. Tôi chào, bà mừng rỡ cười hề hề. Ủa con Ngọc hả? Má con khỏe không? Dạo này thấy bà vui ra mặt chắc gom được miếng đất rồi ha. Tôi khựng lại. Dạ. Đất gì bác? Bà Thắm có vẻ nhận ra mình lỡ lời, vội xua tay. À không, bác nghe lộn á, già rồi mà. Bà nói gì gom gom đó chắc nói chuyện nợ nần chứ đâu. Tôi gượng cười nhưng đầu thì bắt đầu ong ong. Tối đó trong lúc bà đi tắm, tôi lên lại gác tìm vài tập tài liệu cũ của công ty. Mớ giấy tờ tôi đã để trong thùng đựng hồ sơ suốt mấy năm. Lục tới lục lui, tôi thấy một phong bì màu vàng dày cộp nằm lẫn dưới đáy thủng. Mở ra, bên trong là bản photo sổ đỏ căn nhà dưới quê, căn nhà tổ tiên đạt để lại. Tên chủ sở hữu ban đầu là ông nội chồng tôi. Nhưng điều làm tôi choáng là phía sau bản photo có đóng dấu đỏ hợp đồng chuyển nhượng. Nhưng không phải sang cho Đạt mà là một cái tên lạ Hoắc Nguyễn Văn Lự. Tôi tim đập mạnh, tay run bần bật. Mấy năm trước khi tôi hỏi Đạt về chuyện nhà cửa ở quê, anh chỉ bảo để mà lo nhà hương hỏa ai bán bao giờ. Mà giờ giấy xăng nhượng nằm đây y như bằng chứng phơi bày một bí mật thầm lặng. Tôi đem xuống đối chất. Bà vừa lau tóc vừa nhìn tôi, như thể biết trước tôi sẽ hỏi. Tôi giơ tập hồ sơ lên. Cái này là gì vậy? Má bà đặt khăn xuống, giọng tỉnh rủi, “Đất đó là của tổ tiên, giờ má sang cho ai là quyền má? Không lẽ má chết rồi đem theo tôi nói giọng run nhưng cố giữ bình tĩnh. Con không hỏi má cho ai, nhưng sao Đạt không biết sao má nói không ai được động vào? Bà nhìn tôi, ánh mắt lạnh như nước giếng. Con sống ở đây nhưng quên mất điều căn bản. Người giữ nhà là má, con chỉ là khách.” Tôi không nói thêm được lời nào, cảm giác như đứng giữa cơn mưa đá, đau nhưng không thể né. Tôi quay người về phòng định nhắn tin cho Đạt thì điện thoại tôi báo có tin nhắn mới từ chính máy anh. Không hiểu sao đoạn tin lại được chuyển nhầm vào nhóm gia đình, trong đó là lịch sử chuyển khoản 5 triệu cho má sửa nhà, đừng nói với Ngọc. Thời gian trùng khớp đúng ngày tôi bị bà chê thậm tệ vì làm cháy món cá. Tôi ngồi phịch xuống giường. Thì ra cái sự phối hợp đó không ngẫu nhiên. Mỗi lời nói, mỗi hành động có vẻ đều đã nằm trong một kế hoạch dài hơi nào đó mà tôi, người ở giữa chỉ là một con rối không được báo trước kịch bản. Chưa bao giờ tôi thấy mình lạc lõng đến vậy. Nhà nơi từng là điểm tựa duy nhất, giờ lại như một sân khấu, nơi từng động tác, từng ánh mắt đều bị soi xét, điều khiển. Tôi ngẩng lên thấy mình trong gương, ánh mắt đó không còn ánh nhìn của một người vợ, một nàng dâu, mà là của một người đang bị đẩy dần ra rìa cuộc sống ngay trong mái nhà của mình. Tôi không hiểu vì sao má lại nấu trẻ. Thứ ba luôn nói là đồ đàn bà yếu đuối hay ăn. Cả nhà chưa bao giờ có món đó kể từ ngày bà bước chân vào đây. Bà thường bảo mấy thứ nước nôi ngọt ngào là làm mềm ý chí đàn bà, dễ khóc, dễ cười rồi hư chuyện. Vậy mà sáng sớm nay khi tôi vừa bước xuống bếp đã ngửi thấy mùi đậu xanh nấu với nước dừa thoảng trong gió, ngọt nhưng ngột ngạt. Bà Khuyên đang đứng cạnh bếp, tay đảo nhẹ nồi trẻ. Ánh nắng nghiêng qua song cửa chiếu lên sống lưng bà, cái dáng gầy nhưng không hề yếu ớt. Tôi bước vào, chưa kịp nói gì bà đã quay lại múc sẵn một chén rồi đặt lên bàn. “Con ăn thử đi, má nấu còn nhớ công thức cũ không?” Tôi nhìn chén trẻ mà thấy lòng mình trùng xuống không phải vì mùi vị mà vì sự bất thường trong thái độ. Suốt thời gian qua bà chưa từng làm gì cho tôi mà không kèm theo cái lườm nguyết hay câu móc mỉa. Nay lại trìu truộm thế này chắc chắn là có lý do. Bà ngồi xuống nhìn tôi chằm chằm rồi nói, giọng đều đều. Má thấy con cũng giỏi, giỏi việc nước, đảm việc nhà, không thua ai. Có điều nhà này ngột ngạt quá phải không? Tôi ngẩn người, chưa kịp phản ứng thì bà tiếp. Má tính rồi. Cuối tuần này nhà dưới quê có dỗ tổ. Má muốn cả nhà mình về nhân tiện bàn vài chuyện. Dưới đó thoáng hơn chưa ở đây ai cũng khổ. Câu cuối nghe cứ như thể bà đang tiếc cho tồi. Nhưng ánh mắt bà thì lại lấp lánh như vừa đặt được quân cờ đúng chỗ. Tôi cười nhạt chưa kịp trả lời thì Đạt từ trong phòng đi ra, vừa xoa vai tôi vừa nói, “Về quê đi em. Má cũng lớn tuổi rồi, đám dỗ tổ mà không có mặt con dâu thì kỳ lắm.” “Kỳ. Tôi muốn bật cười. Mấy năm trước, mỗi lần tôi nhắc về quê làm dỗ, bà Toàn nói bận, bảo cứ cúng trong lòng là đủ. Giờ đột nhiên lại long trọng quá mức. Tôi không phản đối, cũng không gật đầu, chỉ im lặng, nhưng lòng thì đã giấy lên nghi ngờ. Nhất là khi tối đó, tôi vô tình nghe được bà khuyên nói chuyện điện thoại lúc đang rửa mặt trong nhà tắm. Bà tưởng tôi đã ngủ nên giọng thoải mái hơn hẳn thường ngày. Qua khe cửa tôi nghe rõ từng chữ. Ừ, sắp rồi đó. Nó về quê lần này là xong. Dọn đi, dọn hết. Tao mà để nó quay lại thì tao mang nhục với thiên hạ. Tôi nín thở, nước trong tay rơi xuống chậu loang loáng như thủy tinh vỡ. Bà đang nói về tôi mà dọn đi là dọn cái gì? Dọn người hay dọn nhà. Đêm đó tôi trằn chọc, Đạt nằm cạnh vẫn ngủ say, tiếng thở đều đều vô tâm như bao lần trước. Tôi nhìn trần nhà nghĩ về những gì mình đã chịu đựng. Nếu lần này tôi về và bà ra tay thật thì tất cả những gì tôi gây dựng bao năm qua sẽ mất trắng. Nhưng nếu không về thì tôi lại là đứa con dâu không biết điều như bà luôn miệng rêu dao với thiên hạ. Tôi quyết định về nhưng không một mình. Sáng hôm sau, tôi lặng lẽ nhắn tin cho một người, không phải bạn thân, không phải người nhà mà là một người từng đứng về phía chị Cẩm. Chị dâu cũ từng bị bà khuyên đẩy đi bằng chiêu trò chẳng khác gì tôi hôm nay. Người đó từng là nhân viên tư vấn pháp lý, nay đang làm trong một văn phòng chuyên xử lý tranh chấp tài sản gia đình. Tôi không cần người bảo vệ, tôi cần một nhân chứng và một cái đầu tỉnh táo. Khi bà khuyên cười ngọt, dúi vào tay tôi cái vé xe giường nằm bảo: “Má đặt sẵn rồi đó, con về cùng má.” Tôi chỉ gật nhẹ rồi quay đi. Tôi không còn ngây thơ để nghĩ bà thật lòng. Chè. Bà nấu hôm đó tôi vẫn chưa ăn, chỉ để nguyên trên bàn cho đến khi nó nguội tanh và bốc mùi. Giống như cái cách bà phủ lớp đường lên âm mưu của mình. Nhìn thì mượt mà nhưng lòng thì đặc sệt toan tính. Và tôi không còn là tôi của những ngày trước. Lần về quê này, tôi đi để lật lại từng viên gạch bà đã đặt sai trong căn nhà của chính mình. Tôi bước chân về tới nhà chồng dưới quê mà lòng cứ thấy là lạ. Cái sân gạch đỏ, mấy khõm chuối sau hẻ, thậm chí đến con chó mực già nằm gác cửa. Mọi thứ đều quen thuộc, nhưng tôi lại không tìm thấy chút gì gọi là thân quen trong ánh mắt người ta nhìn mình. Cứ như tôi là khách lạ vừa bước vào vùng đất không dành cho mình. Bà khuyên về từ sớm, quần áo sực nức mùi nước hoa rẻ tiền. Bà ra sân lớn tiếng gọi bà con qua chơi có Ngọc ở thành phố về. Tôi chưa kịp tháo khẩu trang thì đã nghe tiếng xì xảo. Ai đó hỏi nhỏ, “Ờ, con dâu hả? Nghe nói lâu nay má chồng nó phải lên lo hết. Nó chỉ biết đi làm, không biết san sẻ. ” Rồi lại tiếng khác, “Đứa nào cái đứa không đẻ được hả?” Tôi cắng răng từng người một, gượng cười mà ruột gan cứ xoắn lại. Họ không thèm giấu ánh mắt dò xét. Mấy người lớn tuổi nhìn tôi như nhìn đứa cháu dâu hư đốn. Đám thanh niên thì tò mò nhưng không ai gọi tôi là Mợ Ngọc. như hồi xưa nữa. Dì Tư, chị ruột của bà khuyên tới khá sớm. Dì khoác áo len cũ, tóc bạc phơ, nụ cười nhạt nhẽo. Dì kéo tôi ra sau bếp, nói nhỏ, “Ngọc à, chuyện đất cát nhà cửa mình đừng làm lớn. Má chồng con lớn tuổi rồi muốn sắp xếp cho đám nhỏ, coi như phức phẩn chuyển nhượng cho người trong họ chứ mai mốt pháp luật vô con lại thiệt.” Tôi nghe từng chữ một mà như bị ai lấy kim trích. Dì đang nói đến mảnh đất tổ tiên, thứ đáng lẽ phải thuộc về Đạt hay chí ít là được cả nhà đồng thuận? Nhưng bây giờ mọi việc đã gần như rồi rồi. Tôi hỏi sao dì biết chuyện chuyển nhượng? Dì cười, “Bà ấy đưa giấy cho tao coi mà. Bữa cơm họ hàng chiều đó đúng nghĩa là bữa cơm lạnh tanh. Món cá kho thì mặn mà lời nói còn mặn hơn. Không ai mời tôi gắp thức ăn, không ai hỏi thăm công việc, sức khỏe. Mọi câu chuyện chỉ xoay quanh đất đai, giấy tờ, người nhận đất mới sẽ làm gì với khu đất đó. Tôi như người ngoài đứng coi cuộc bàn rào. Khi trời nha, một người đàn ông ăn mặc chỉn chu tự giới thiệu là cán bộ địa chính xã ghé ngang. Ông mang theo một tập giấy nói là bổ sung hồ sơ đang làm thủ tục sang tên. Tôi vừa nghe đến đó là sống lưng lạnh toát. Mảnh đất tổ tiên ở quê. Theo tôi biết, đứng tên ông nội Đạt rồi để lại cho Đạt chưa hề có cuộc họp gia đình hay sự đồng thuận nào. Vậy sao lại có thủ tục sang tên? Tôi bước vội ra ngoài tìm Đạt. Nó ngồi hút thuốc dưới góp ổi, ánh mắt né tránh. Tôi đưa giấy ra trước mặt hỏi, “Anh biết không?” Nó nói nhỏ, “Anh tưởng má chỉ lo làm sổ đó lại thôi chứ đâu biết có người khác.” Tôi quay vào nhà nhìn thẳng vào bà khuyên. “Sao má không nói gì trước khi làm chuyện lớn vậy? Bà không buồn ngẩng đầu. Tao làm cho cháu tao đất tổ tiên thì cũng là quyền tao lo. Vợ chồng mày ở thành phố biết gì mà giữ. Tôi muốn cãi nhưng biết cãi lúc này chỉ tổ mang thêm tiếng. Vậy nên tôi im nhưng trong lòng tôi đã có quyết định. Tối đó tôi ngồi cạnh đống củi mở điện thoại gọi cho một người quen cũ làm ở phòng địa chính xã. Tôi kể sơ tình hình không dám nói quá nhiều vì sợ ai đó nghe lén. Người ấy hẹn tôi, sáng mai ra sau quán nước ven đường gần đình làng, chị mang theo cmd bản photo, tôi sẽ cho coi sổ gốc.” Tôi tắt máy, lòng nặng chĩu. Bên trong nhà tôi nghe tiếng bà khuyên cười đùa với đám cháu họ. Mỗi tiếng cười của bà như dao cào vào tim tôi. Bà đang vui vẻ chuyển đất và đẩy tôi ra khỏi mọi thứ. Nhưng bà quên một điều, tôi không còn là con dâu im lặng nữa. Đêm đó tôi không ngủ, chưa bao giờ thấy lòng mình trĩu xuống nặng như vậy, như có tảng đá đè lên ngực. Ngoài kia, gió rít từng hồi, tiếng lá tre xào sạc như có người thì thầm sau lưng. Tôi cầm điện thoại mở lại tin nhắn của anh Hưng, người quen cũ từng làm ở phòng địa chính xã. Tin nhắn chỉ một câu ngắn gọn. 10:00 tối sau đình làng. Tôi xin phép bà khuyên ra ngoài gọi điện thoại. Bà liếc mắt không nói gì. Đạt cũng không hỏi. Nó nằm xoay mặt vào vách, im lìm như kẻ không dám đối mặt với điều gì hết. Tôi lặng lẽ ra khỏi nhà, tay siết chặt túi vải có sẵn bản photo căn cước công dân. Căn phòng nhỏ sau đình làng chỉ sáng mờ mờ dưới ánh đèn sợi tóc. Anh Hưng đứng đợi sẵn, mặc áo gió, đầu đội nón, dáng vẻ không muốn ai nhận ra. Vừa thấy tôi, anh gật đầu nói nhanh, “Đi theo tôi, nhưng chỉ được coi không chụp hình trong này. Coi xong, tôi sẽ hỗ trợ viết tường trình nếu cần.” Tôi theo anh qua một dãy nhà kho cũ đến căn phòng nhỏ phía sau nơi chứa các hồ sơ lưu. Anh mở tủ sắt kéo ra một sấp giấy đựng trong bìa cứng. Trên bìa ghi dòng chữ hồ sơ ủy quyền chuyển nhượng lô đất số 233 ấp Đông Lợi. Tôi lật trang đầu tim muốn ngừng đập. Tờ giấy ủy quyền toàn phần đúng là có tên Đạt chồng tôi. Nhưng chữ ký bên dưới không phải nét chữ quen thuộc của anh. Mảnh giấy còn có dấu lăn tay nhưng chỉ duy nhất ở phần bên ủy quyền không hề có mục xác nhận của vợ là tôi, cũng không có dòng nào nhắc đến đồng sở hữu hay ý kiến gia đình. Tôi lật tới trang cuối phát hiện thêm một điểm lạ. Phần người nhận ủy quyền là một cái tên hoàn toàn xa lạ Nguyễn Trọng Khiêm. Sau này mới biết là cháu gọi bà khuyên bằng cô. làm nghề buôn đất. Tôi quay sang nhìn anh Hưng, anh lặng lẽ nói, “Chữ kỹ đó giả. Tôi biết vì từng thấy giấy tờ khác đạt ký năm ngoái và lăn tay một bên thế này là không hợp lệ, nhưng bà Khuyên và tên Khiêm kia có quen cán bộ cũ đã nghỉ hưu. ” Tôi cắn môi, “Anh giúp tôi được không?” Anh gật đầu, “Tôi sẽ làm tường chỉnh, nhưng chị phải chuẩn bị tinh thần nếu kiện không đơn giản đâu. Tôi photocopy toàn bộ tài liệu giữ lại bản gốc cho anh Hưng, còn bản sao tôi gửi ngay qua email cho luật sư riêng ở Sài Gòn. Mạng yếu nhưng tôi cố đứng sát tường để có sóng. Tập tin nặng nhưng sau vài phút cũng hiện lên dòng chữ đã gửi thành công. Tôi về tới nhà thì đã gần 1:00 sáng. Mọi người ngủ say, tôi ngồi bên bậc thềm, nghĩ mãi không thôi. Giấy tờ đã rõ ràng, mọi thứ đều là bẫy. Và nếu tôi không cẩn thận, chỉ một bước nữa thôi, tôi sẽ là người bị đẩy đi như chưa từng tồn tại trong căn nhà này. Sáng hôm sau, khi tôi đang đánh ra ngoài sân thì bà khuyên bước ra, tay xách giỏ đồ. Bà cười nhạt, “Má dọn về quê ở luôn, ở đây ngột ngạt quá.” Rồi bà quay sang nhìn tôi, giọng thản nhiên đến rợn người. Còn cô muốn sống thì dọn ra, nhà này là của con tôi. Tôi chưa kịp đáp thì Đạt cũng lò dò bước ra. Nó im lặng, không hỏi, không nói. Và chính sự im lặng đó lại một lần nữa là cái gật đầu cho một cuộc trục xuất không giấy mực. Nhưng bà khuyên đâu ngờ tôi đã chuẩn bị hết rồi và lần này tôi không đi mà sẽ để bà đối mặt với luật pháp. Tôi không nhớ rõ mình đã nằm bao lâu trên cái giường gỗ kêu kẽo kẹt ở căn buồng nhỏ cuối nhà. Mùi ầm mốc từ bức tường rêu loang bốc lên ngai ngái, thấm vào gối, vào tóc, vào cả suy nghĩ. Nhưng điều khiến tôi ngột ngạt không phải mùi tường cũ mà là cái lặng thinh của người đàn ông nằm cách tôi chưa tới hai găng tay. quay lưng lại không nói một lời. Chuyến về quê lần này đáng lý chỉ là đám dỗ tổ như lời mời mọc ngọt ngào của má anh. Nhưng tôi biết nó chẳng khác gì một cái bẫy đã răng từ lâu. Đạt đi bên tôi suốt cả chặng đường xe đỏ mà chẳng nói câu nào. Mắt dán vào màn hình điện thoại, ngón tay lướt đều đều như đang né tránh điều gì đó. Tôi không hỏi vì tôi biết mình có hỏi thì cũng chỉ nhận được một cái gật gù vô hồn như bao lần khác. Tôi lặng lẽ lấy quần áo ra xếp, mở cửa sổ cho thoáng. Căn phòng từ hồi cưới tới giờ tôi mới đặt chân lại lần hai. Mọi thứ vẫn như cũ, chỉ khác là có thêm cái giường thứ hai. Đạt Bảo, má dặn, hai đứa ngủ riêng cho rộng. Nhưng tôi hiểu đó là sự ngầm cách ly, như thể tôi đã không còn là vợ. Tôi ngồi xuống mép giường, tay lần mò sấp giấy tờ photocopy được luật sư gửi lại. Tôi không định khoe khoang hay gây chiến. Tôi chỉ muốn anh biết sự thật rằng mẹ anh đã lén ký một bản ủy quyền toàn phần sang nhượng đất tổ tiên cho người cháu họ không thông qua ai, cũng chẳng có chữ ký đồng thuận của vợ chồng tôi. Chữ ký trên giấy dù giống đến mấy nhưng tôi biết rõ nó không phải nét chữ của Đạt và vết lăn tay ai biết được in lúc nào, khi nào. Anh có biết mẹ anh ký gì không? Tôi hỏi. Không lớn tiếng, không run rẩy, chỉ đủ nghe. Đạt quay mặt ra cửa sổ không nhìn tôi, giọng anh đục và nhạt như nước vo gạo. Chuyện của má anh không can. Tôi ngửa người ra sau, thở hắt một tiếng. Bao nhiêu năm sống chung, bao nhiêu lần tôi nhường nhịn, cố giữ một căn nhà không cãi vã. Cuối cùng cái tôi nhận được là ba chữ anh không can. Tôi nhìn anh kỹ hơn bao giờ hết. Người đàn ông từng dắt tôi qua cổng làng, từng hứa sẽ bảo vệ em trước mọi người. Giờ đây né tránh tất cả từ ánh mắt tôi cho đến trách nhiệm của chính mình. Anh không ác, anh chỉ yếu đuối. Nhưng sự yếu đuối đó ở hoàn cảnh này đáng sợ hơn cả một lời phản bội. Ngoài sân, tiếng mã anh vẫn vang lên dồn dảng. Bà đang nói chuyện với ai đó, có lẽ là bác tám hàng xóm. Giọng cố ý nói thật to. Tôi cho nó ăn học đàng hoàng, cưới hỏi đàng hoàng. Vậy mà giờ nó dám nói tôi tham đất. dám đòi kiện tụng. Tụi bây thấy coi con dâu gì mà đối xử với mẹ chồng kiểu đó. Tôi nghe mà không thấy giận mà là buốt. Buốt trong xương, trong tim, trong ký ức. Tôi từng nghĩ chỉ cần mình sống tử tế, nhẫn nhịn thì người ta sẽ hiểu. Nhưng hóa ra người ta chỉ hiểu điều họ muốn hiểu. Còn phần tôi chỉ là một vai phụ bị đẩy ra rìa. Trong vở diễn, bà ấy đã sắp xếp từ lâu. Tôi mở điện thoại, lặng lẽ kiểm tra lại email từ luật sư. Màn hình hiện lên một dòng tiêu đề đậm. đủ cơ sở khởi kiện hình sự vì giả mạo giấy tờ có giá trị pháp lý. Đề nghị cô chuẩn bị kỹ hồ sơ, tôi nhắm mắt lại, giữ hơi thở đều đặn. Đây không còn là chuyện cá nhân nữa. Đây là chuyện đúng xài là chuyện danh dự, nhân phẩm và tương lai. Tôi nhìn ra khung cửa gỗ sơn xanh đã bạc màu. Bên ngoài trời không trăng, gió lùa nhè nhẹ qua khe lá chuối sau hè. Một đêm quê yên ắng mà lòng tôi như có rồng. không còn nước mắt, không còn oán hận, chỉ còn quyết tâm rằng tôi sẽ không để mình bị đẩy ra khỏi cuộc đời này một cách âm thầm. Tôi quay sang Đạt, anh vẫn nằm đó, quay lưng thở đều như đã ngủ. Tôi biết nếu tôi chọn con đường pháp lý, anh sẽ đứng bên má anh, nhưng không sao, từ hôm nay tôi không còn mong ai đứng về phía mình nữa. Tôi chỉ cần sự thật. Tôi từng nghĩ ly hôn là giải pháp tệ nhất. Cái cảm giác một người đàn bà buông tay hôn nhân sau bao năm vun vén, cố nhịn, cố chịu là thất bại ê chề nhất đời. Nhưng rồi đến khi sống cùng một người chồng quay lưng lặng im mặc kệ mẹ mình trà đạp vợ, tôi mới thấm có những nỗi cô đơn còn ghê gớm hơn cả một mình. Buổi sáng đó, tôi bước vào văn phòng luật sư Hành, tay nắm chặt bộ hồ sơ. Ngoài trời nắng gắt nhưng lòng tôi phẳng lặng kỳ lạ, như thể những lần bật khóc trong đêm đã cuốn sạch mọi yếu mềm. Luật sư Hạnh đọc qua từng tờ giấy tôi đưa, cẩn thận gật đầu. Chị đủ căn cứ để khởi kiện cả giấy ủy quyền giả, hành vi răng rối trong giao dịch đất đai lẫn xâm phạm quyền sở hữu tài sản cá nhân khi chưa có sự đồng thuận vợ chồng. Tôi mím môi gật đầu, lòng dặn một câu không vì tức giận mà vì công bằng. Tôi hẹn đạt ra quán cà phê gần cơ quan anh. Khi đặt tập đơn ly hôn lên bàn, tôi không trách, không than, chỉ hỏi nhẹ, ký hay không tùy anh, nhưng tôi không còn sức nữa. Anh không nhìn tôi, cũng không hỏi một lời, chỉ rút bút ký xoẹt rồi ngẩng đầu lên lần đầu tiên trong buổi gặp. Anh xin lỗi nhưng chắc đây là lựa chọn đúng. Tôi cười không gượng cũng không đau. Đó là nụ cười khép lại một chương đời. Ngay sau đó, tôi và luật sư Hạnh cùng đến văn phòng công chứng. nộp thêm hồ sơ khởi kiện. Bộ hồ sơ dày có cả bản sao hợp đồng ủy quyền, bản tường trình của cán bộ xã cũ và bản giám định chữ ký, chứng minh bà khuyên đã làm giả giấy tờ sang tên đất mà không có sự đồng thuận của tôi. Chiều hôm đó, tin lan nhanh, họ hàng bên nội xôn xào. Dì Tư gọi điện, giọng lạc đi, “Ngọc ơi, con tính làm lớn chuyện luôn hả? Có gì từ từ giải quyết.” Tôi đáp gọn. “Con không còn gì để mất nữa rồi gì.” Bà khuyên cũng gọi, không còn giọng gắt gỏng như mọi khi, bà dịu dàng khác thường. Má biết má cũng sai, nhưng nhà này là tổ tiên để lại. Má làm gì cũng vì muốn giữ lại cho dòng họ. Đừng đưa má ra tỏa. Tôi cầm máy nhưng không nói. Giọng ba vẫn tiếp tục. Nếu con cần gì, má bán phần đất chia lại, coi như má xin con tha lỗi. Tôi lạnh giọng, má nên nói những lời đó từ khi má gọi con là đồ không biết đẻ chứ không phải đợi con nộp đơn kiện. Cuối tuần gia đình bên chồng tổ chức một buổi họp họ bất thường. Họ chọn sân đỉnh, nơi từng là nơi tôi bưng bê bát đĩa những năm mới về làm dâu. Giờ thì tôi ngồi giữa họ với tư cách là người đứng đơn tố cáo mẹ chồng. Không ai nói gì suốt mấy phút đầu. Rồi một chú họ lên tiếng. Ngọc à, dù sao cũng là má chồng, có nên suy nghĩ lại. Tôi nhìn quanh, ánh mắt từng người đều tránh né. Có người lắc đầu ngán ngẩm, có người chép miệng thở dài, nhưng không ai hỏi vì sao một đứa con dâu như tôi lại phải đưa má chồng ra pháp luật. Tôi đứng lên, giọng rõ ràng, “Con chỉ muốn hỏi một câu, nếu người đứng tên giả trên giấy tờ là một người ngoài, mọi người có bảo con xem lại không? Hay vì đó là má chồng nên con phải nuốt xuống?” Không ai trả lời, tôi tiếp. Con không cần ai bên, cũng không cần ai thương hại, chỉ cần công lý, ai sai thì trả giá, má hay ai cũng vậy. Tôi cúi đầu rồi quay lưng bước đi. Chiều đó, luật sư Hạnh báo tin cán bộ điều tra cấp huyện đã nhận hồ sơ. Một cuộc hẹn đã được gửi đến nhà bà khuyên, giấy triệu tập chính thức đầu tiên. Bầu trời âm u nhưng lòng tôi nhẹ hẫng. Không phải vì hả hê mà vì sau bao nhiêu giọt nước âm thầm, cuối cùng cái ly cũng đẩy. Căn phòng tiếp dân ở công an huyện nằm khuất phía sau dãy hành chính, vách tường xám, quạt quay chậm, ánh đèn mờ đụp. Vậy mà tôi thấy lạnh. Cái lạnh không đến từ điều hòa mà từ ánh mắt bà khuyên khi ngồi đối diện tôi. Bà không nhìn tôi như con dâu nữa mà như kẻ thủ, một kẻ đang kéo bà vào cái vòng xoáy không có lối già. Luật sư Hạnh ngồi bên tôi nghiêng người nói khẽ, “Đừng yếu lòng khi sự thật đứng về phía mình.” Tôi gật đầu, lòng vẫn còn đập mảnh nhưng không run. Điều tra viên cường, người đàn ông tầm tuổi bố tôi mở hồ sơ, giọng điềm đạm nhưng cứng. “Hôm nay chúng tôi tiến hành buổi đối chất giữa bà Khuyên và cô Ngọc theo nội dung đơn tố cáo: Giả mạo giấy tờ, lạm dụng quyền hạn trong giao dịch tài sản chung.” Tôi đưa mắt sang bà khuyên. Bà vẫn ngồi thẳng lưng, tay chắp lên đùi, ánh mắt như phủ băng. Luật sư Hạnh đặt lên bàn hai bản giấy, một bản hợp đồng ủy quyền mà bà Khuyên từng nộp lên phòng công chứng xã, một bản là giấy đăng ký kết hôn giữa tôi và Đạt kèm theo điều khoản sở hữu chung tài sản sau hôn nhân. Chúng tôi yêu cầu đối chiếu chữ ký của ông Đạt trên giấy ủy quyền, chỉ Hạnh nói rõ ràng rồi đặt thêm một cuốn sổ hộ khẩu có chữ ký gốc của Đạt. Điều tra viên gật đầu, đưa mắt về phía bà Khuyên. Bà xác nhận ai là người trực tiếp làm thủ tục này. Bà Khuyên mím môi một lúc sau mới cất tiếng, “Tôi không nhớ rõ, chỉ là có người quen giới thiệu nói nếu muốn sang đất cần giấy ủy quyền, tôi chỉ làm theo.” “Vậy bà có mặt khi ông đạt ký tên?” “Có. ” Nhưng ông ấy ký nhanh lắm, tôi không để ý. Tôi chen vào ký nhanh đến mức không biết là giả. Bà lươm tôi, mày im, tao là má chồng mày đó. Điều tra viên Cường giơ tay, đề nghị giữ trật tử. Đây là buổi làm việc chính thức. Ông rút trong tập hồ sơ ra ảnh chụp dấu vân tay lăn trên giấy ủy quyển rồi chiếu lên màn hình nhỏ phía sau. Bà khuyên dấu vân tay này là của bà đúng không? Bà gật miễn cưỡng. Chúng tôi giám định thời gian in dấu căn cứ theo mức độ oxy hóa và lớp bụi. Kết quả ban đầu cho thấy dấu vân tay được tạo ra khoảng ba tháng trước cả khi ông Đạt được mời về xã xác minh. Bà nói ông ấy ký nhanh vậy sao không có chữ ký xác nhận của vợ? Bà thở mạnh. Tôi không biết người ta bảo cần giấy sang tên tôi tưởng chỉ là thủ tục đơn giản. Luật sư Hạnh nhướn mày. Đơn giản đến mức không cần hỏi ai, không cần chữ ký ai và tự đưa cháu họ đi công chứng. Tôi nhìn bà, lòng không còn giận nữa, chỉ thấy trống. Một người từng xưng má, từng nấu cho tôi chén canh chua khi mới về làm dâu, giờ ngồi trước mặt dựng đủ lý do để phủi tay với việc làm sai. Tôi rút ra một bản photo, giấy chuyển tiền từ tài khoản của Đạc sang tài khoản bà khuyên. Đúng ngày tôi bị bà làm nhục trước họ hàng. Nếu bà không cố tỉnh, vậy khoản tiền này là gì? Bà giật mình lắp bắp. Là tiền tôi mượn tạm. Điều tra viên Cường ngắt lời, “Chúng tôi sẽ yêu cầu ngân hàng cung cấp sao kê chi tiết bà nên trung thực. ” Một lúc sau, bà khuyên đứng bật dậy, chỉ tay vào tôi, “Mày muốn giết luôn má chồng mày à? Muốn đưa tao vào tủ thì mày vừa lòng chưa?” Tôi không đứng dậy, không khóc, chỉ nhẹ nhàng đáp, “Con chỉ muốn đòi lại công bằng cho chính mình, không ai được phép giẫm lên con, kể cả là má chồng.” Không gian lặng như tờ. điều tra viên thở dài rồi chốt lại, chúng tôi sẽ tiến hành giám định bú lấy mẫu chữ ký, làm rõ toàn bộ quá trình sang tên. Nếu kết quả đúng như phía tố cáo, bà sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự theo điều mục bài mì bộ luật hình sự. Tôi không vui nhưng thấy nhẹ. Bà khuyên không nói nữa. Bà ngồi xuống, tay nắm chặt, mắt nhìn chân chân vào khoảng trống. Có lẽ lúc đó bà mới nhận ra bà đang đứng bên rìa của một cái vực mà chính tay mình đảo. Khi buổi làm việc kết thúc, luật sư Hạnh vỗ nhẹ vai tôi, “Chị đã làm đúng, không phải vì giận mà vì không muốn sai tiếp nối sai.” Tôi bước ra sân trụ sở, ngẩng nhìn trời. Có một áng mây vừa trôi qua, trắng, lạnh và mỏng manh. Nhưng ít ra nó đang trôi đi, không ở lại, không trốn tránh. Tôi đã đứng trong nhiều khoảng sân khác nhau, sân nhà, sân chùa, sân trụ sở. Nhưng sân đình họ tộc hôm đó là nơi tôi cảm thấy xa lạ nhất. Không phải vì gạch lát lạnh hay cây đa già gì rào mà vì ánh mắt người làng nhìn tôi. Không còn là dâu con trong họ nữa mà như nhân chứng của một chuyện phản chắc. Lễ dỗ cụ tổ năm nào cũng làm lớn. Năm nay không khác, chống đánh từ sáng, bàn hương án bày biện đủ món. Người lớn mặc áo dài thâm, trẻ con chạy chơi lăng xăng. Nhưng tôi thấy mình lọt thỏm giữa đám đông như hòn đá trong thúng gạo nổi bật mà chẳng ai muốn chạm vào. Khi tôi vừa bước vào cổng đình, một bà cụ kéo tay cháu nội lùi lại, miệng lầm bẩm, “Con gái thời nay kiện cả mẹ chồng. Tôi giả vờ không nghe nhưng tim cứ nhói từng nhịp. Những câu nói không cần lớn tiếng nhưng có sức đẩy người ta đến bờ vực của sự cô lập.” Dì Tư thấy tôi khẽ gật đầu, ánh mắt bà không trách, không thương, chỉ như nói, “Cố lên, con chọn rồi thì đừng chùn.” Tôi ngồi xuống bàn cùng mấy người phụ nữ trong họ, có người cố tình truyền ghế, có người ngồi mà không buồn quay lại, không khí cứ đặc quánh lại như bát cháo nguội, trông đầy nhưng nuốt không trôi. Một bà cô bên chồng, giọng cao vút như tiếng đanh gõ: “Ngọc à, thiệt tình chuyện gia đình đưa nhau ra tỏa có coi là thất đức không?” “Con tôi? Chưa kịp đáp thì dì Tư chen vào. Bây hỏi nó mà có ai hỏi vì sao nó phải làm vậy chưa? Hay chỉ quen nhìn một chiều? Bà kia sượng mặt nhưng vẫn cười gượng. Tôi nói vì thương thời nào rồi còn làm lớn chuyện. Tôi hít một hơi sâu, ngẩng đầu nói chậm rãi, “Dạ, con cũng thương.” Nhưng thương không có nghĩa là nhắm mắt bỏ qua. Nếu im lặng thì cái sai sẽ nối cái sai. Không ai đáp nhưng cái nhìn xung quanh tôi bắt đầu khác. Không còn quả lạnh nhưng cũng chưa đủ ấm. Lát sau, ông Quảng người trưởng tộc râu bạc mắt sâu bước ra giữa sân, tay cầm bản in dày cộp. Ông vỗ nhẹ lên sấp giấy, giọng khàn nhưng vàng. Bà con, tôi xin thay mặt gia đình báo cáo, tóm tắt nội dung làm việc của cơ quan điều tra về vụ việc liên quan đến đất tổ. Mọi người lặng đi. Chưa bao giờ một chuyện trong họ lại được đưa ra chính thức như vậy. Căn cứ kết quả giám định bút tích, dấu vân tay, lời khai và xác minh của phòng công chứng xã, ông Quảng nói đã có dấu hiệu giả mạo giấy tờ trong việc chuyển nhượng đất. Chúng tôi chưa kết luận nhưng cơ quan điều tra đã đủ căn cứ để tiếp tục khởi tố vụ việc. Một tiếng xì xào vang lên, bà con súm lại. Một ông bác tôi chưa từng nói chuyện cũng lẩm bẩm, không ngờ chị khuyên liều vậy. Tôi thấy dì Tư gật đầu nhẹ, như chốt một điều đã biết từ lâu. Nhưng đúng lúc không khí dường như sắp ngã hẳn về một phía thì tiếng chuông điện thoại của ông Quảng vang lên. Ông nghe máy rồi sắc mặt biến đổi. Bà Khuyên. Bà Khuyên vừa nhập viện, bệnh viện huyện báo bị đột quỵ nhẹ do căng thẳng thần kinh. Sân đình im như cắ