Bác cả không chút kiêng dè buông lời “ch-ê ba-i, khi-nh thư-ờng” ra mặt khi thấy cháu trai t-u sử-a nhà: Mẹ Nam – bà lão hiền lành nhất họ bỗng “lộ-t xá-c”, nói một câu khiến bác ta không dám h-o h-e, phải hướng nội tới cuối đời…

Bác cả không chút kiêng dè buông lời “ch-ê ba-i, khi-nh thư-ờng” ra mặt khi thấy cháu trai t-u sử-a nhà: Mẹ Nam – bà lão hiền lành nhất họ bỗng “lộ-t xá-c”, nói một câu khiến bác ta không dám h-o h-e, phải hướng nội tới cuối đời…

Cuộc đời tôi, Nam, năm nay vừa tròn 25 tuổi, đang chứng kiến một giấc mơ ấp ủ bấy lâu của gia đình mình dần trở thành hiện thực. Căn nhà cấp bốn cũ kỹ, nơi đã gắn bó với bao thế hệ, nơi lưu giữ vô vàn kỷ niệm từ thuở ấu thơ của tôi, đang được xây dựng lại. Từng viên gạch, từng thanh sắt, từng tiếng máy trộn bê tông đều mang theo niềm hy vọng, biến một tổ ấm đã xuống cấp, ẩm thấp thành một không gian khang trang, kiên cố hơn.

Gia đình tôi, tuy không khá giả về vật chất, nhưng luôn tràn ngập tình yêu thương và sự gắn bó. Ba tôi làm công nhân, tay chân lam lũ quanh năm với máy móc, dầu mỡ. Mẹ tôi, bà Loan, là một người phụ nữ hiền lành, tần tảo, buôn bán nhỏ ở chợ làng, kiếm từng đồng để lo cho gia đình. Ánh mắt ba mẹ tôi luôn ánh lên sự vất vả, nhưng chưa bao giờ tắt đi ngọn lửa của sự lạc quan và tình yêu thương dành cho các con.

Ước mơ lớn nhất của ba mẹ tôi là sửa sang lại căn nhà này. Tôi còn nhớ, mỗi khi trời mưa, nước lại dột khắp nơi, tường ẩm mốc, trần nhà thì đã hoen ố. Những đêm mưa bão, cả gia đình lại phải thức trắng, đặt xô chậu hứng nước, rồi chụm lại bên nhau, cố gắng giữ cho nhau hơi ấm. Đó là những kỷ niệm đầy khó khăn, nhưng cũng thấm đẫm tình cảm gia đình. Ba mẹ tôi luôn ao ước một ngày nào đó sẽ có một căn nhà vững chãi, không còn phải lo lắng mỗi khi gió bão về.

Sau nhiều năm tích góp, từng đồng tiền nhỏ bé từ công việc làm công nhân và buôn bán rau củ, ba mẹ tôi cuối cùng cũng đủ tiền để thực hiện ước mơ đó. Niềm vui vỡ òa trong ngôi nhà nhỏ. Cả gia đình tôi háo hức, và tôi cũng tích cực phụ giúp ba mẹ trong việc lên kế hoạch, lựa chọn vật liệu, và giám sát công trình. Tôi cảm thấy mình thật may mắn khi được chứng kiến và góp sức vào hành trình đầy ý nghĩa này.

Thế nhưng, niềm vui chưa trọn vẹn thì một bóng đen bất ngờ xuất hiện, gợi lại vết sẹo cũ trong lòng gia đình tôi. Đó là bác cả Hùng, anh trai của ba tôi. Bác Hùng là một người coi trọng vật chất, luôn đặt lợi ích cá nhân lên hàng đầu. Nhiều năm trước, khi ông bà nội qua đời, bác ấy đã dùng đủ mọi cách, chiếm phần lớn đất hương hỏa mà ông bà để lại để xây một căn nhà ba tầng to lớn, khang trang ngay cạnh nhà tôi.

Vết sẹo về đất đai hương hỏa đã hằn sâu trong lòng gia đình tôi, một sự bất công mà ba mẹ tôi luôn chọn cách im lặng, nhẫn nhịn. Ba tôi, một người hiền lành, không thích tranh giành, luôn nói rằng “một điều nhịn, chín điều lành”. Mẹ tôi, dù có chút tủi thân, nhưng cũng vì muốn giữ hòa khí anh em mà không bao giờ lên tiếng. Chúng tôi, những đứa con, cũng chỉ biết nén nỗi ấm ức vào trong, nhìn căn nhà to lớn của bác Hùng sừng sững bên cạnh căn nhà cấp bốn cũ kỹ của mình. Sự xuất hiện của bác Hùng lúc này, ngay giữa lúc công trình nhà tôi đang dở dang, như một điềm báo về một điều không hay.

Sáng hôm đó, tiếng máy trộn bê tông vẫn rền vang, những người thợ đang hăng say làm việc dưới cái nắng gay gắt của Quảng Ngãi. Tôi đang đứng cùng ba tôi, bàn bạc về việc lắp đặt hệ thống điện, thì một bóng người cao lớn, mặc bộ quần áo tươm tất, tiến lại gần công trình. Đó là bác cả Hùng. Khuôn mặt bác ấy nở một nụ cười “quan tâm” giả tạo, nhưng ánh mắt lại đầy sự soi mói, dò xét và khinh thường. Tôi cảm thấy một luồng khí lạnh chạy dọc sống lưng.

Bác Hùng dừng lại, chống tay vào hông, nhìn ngó căn nhà đang xây dở, rồi nói với giọng điệu trịch thượng, đầy vẻ dạy đời: “Ơ này, thằng Ba với con Loan làm gì mà rầm rộ thế? Nhà nghèo thì cứ sống đơn sơ, sửa làm chi cho tốn tiền. Tổ tiên để lại thì nên giữ nguyên chứ, bày đặt xây mới làm gì cho nó phá đi phong thủy.” Lời nói đầy khinh thường và ích kỷ ấy như một gáo nước lạnh tạt vào niềm vui đang dâng trào của gia đình tôi.

Tim tôi thắt lại, một cảm giác ấm ức và giận dữ trào dâng. Ba mẹ tôi thoáng buồn, ánh mắt họ chùng xuống. Tôi định lên tiếng đáp trả, muốn bảo vệ ba mẹ, muốn bảo vệ ước mơ của gia đình mình. Nhưng mẹ tôi đã ngăn lại bằng một cái nhìn sắc lẹm. Ánh mắt bà truyền cho tôi một thông điệp: “Con cứ để mẹ lo.” Tôi hiểu ý mẹ, im lặng, nhưng lòng vẫn không khỏi lo lắng.

Mẹ tôi, bà Loan, là một người phụ nữ hiền lành, ít nói, nhưng rất sắc sảo và kiên định. Cả đời bà chưa bao giờ to tiếng hay tranh cãi với ai. Bà hiếm khi nổi nóng, nhưng một khi đã nói, lời nói của bà luôn có sức nặng, luôn khiến người khác phải suy nghĩ. Lần này, mẹ tôi mỉm cười hiền hậu, một nụ cười mà tôi chưa từng thấy trên khuôn mặt bà khi đối diện với bác Hùng. Nhưng ánh mắt bà lại toát lên sự thẳng thắn đáng sợ, một vẻ kiên cường mà tôi chưa từng thấy ở mẹ.

Bà nhìn thẳng vào mắt bác Hùng, giọng nói nhẹ nhàng nhưng rõ ràng, dứt khoát, từng câu từng chữ như những viên ngọc được gọt giũa tỉ mỉ: “Tổ tiên để lại thì cũng mong con cháu khá lên, mong con cháu được sung túc, được sống trong một căn nhà vững chãi. Nếu bác thương tổ tiên thật, chắc bác không xây nhà 3 tầng to gấp 3 lần nhà tôi, trên cái phần đất hương hỏa mà ông bà để lại đâu.”

Cả công trường bỗng chốc im lặng như tờ. Tiếng máy trộn bê tông ngừng lại. Tiếng gõ búa, tiếng cưa gỗ cũng tắt hẳn. Không khí đặc quánh lại, chỉ còn nghe thấy tiếng tim tôi đập thình thịch. Những người thợ, những người hàng xóm đang đứng gần đó đều quay lại nhìn, ánh mắt họ đầy sự ngạc nhiên và ngưỡng mộ. Họ biết về những gì bác Hùng đã làm, và họ đã chờ đợi một ngày mẹ tôi lên tiếng.

Bác Hùng điếng người. Khuôn mặt bác ấy từ đỏ bừng chuyển sang tái mét, rồi lại đỏ tía. Bác há miệng định nói thêm điều gì đó, nhưng rồi lại ngậm chặt. Bác không ngờ mẹ tôi, một người phụ nữ hiền lành, ít nói như vậy, lại có thể đáp trả sắc bén đến vậy, lại có thể nói ra những lời lẽ đầy sức nặng đến thế. Những lời nói của mẹ tôi như mũi dao sắc lẹm, đâm thẳng vào lòng tự trọng của bác Hùng, phơi bày sự tham lam, ích kỷ mà bác ấy đã che giấu bấy lâu nay. Bác Hùng im bặt, quay lưng lặng lẽ ra về, không một lời từ biệt. Bước chân bác ấy có vẻ vội vàng hơn, như muốn chạy trốn khỏi ánh mắt của mọi người và những lời nói đầy sức nặng của mẹ tôi.

Sau khi bác Hùng bỏ đi, cả công trường như vỡ òa trong tiếng vỗ tay và những lời khen ngợi. Tôi ôm chầm lấy mẹ, lòng tôi tràn ngập sự tự hào: “Mẹ ơi… Mẹ nói hay lắm! Con tự hào về mẹ!”. Ba tôi cũng nhìn mẹ với ánh mắt ngưỡng mộ, pha lẫn sự ngạc nhiên. Mẹ tôi mỉm cười nhẹ nhõm, không phải nụ cười chiến thắng hay đắc thắng, mà là sự trút bỏ một gánh nặng đã đè nén bà bấy lâu.

Tối hôm đó, khi chỉ có ba mẹ con quây quần bên nhau, mẹ tôi mới kể cho tôi nghe một bí mật. “Con biết không, thực ra, số tiền xây nhà này không chỉ là tiền ba mẹ tích góp bấy lâu đâu.” Mẹ tôi nói, giọng bà trầm ấm. “Nó còn có một phần lớn là từ… trên trời rơi xuống.” Tôi ngạc nhiên nhìn mẹ, không hiểu ý bà là gì.

Mẹ tôi kể rằng, khoảng một năm trước, bà tình cờ nhặt được một chiếc ví rơi trên đường đi chợ. Trong ví có rất nhiều tiền mặt và một số giấy tờ quan trọng. Mặc dù gia đình đang rất cần tiền để xây nhà, nhưng mẹ tôi đã không chút do dự mà đem trả lại cho người mất. Người đó, một Việt kiều lớn tuổi, vô cùng cảm kích trước tấm lòng lương thiện của mẹ tôi. Sau đó, ông đã bí mật gửi tặng một số tiền lớn vào tài khoản của mẹ tôi, coi như là một món quà cảm ơn, và cũng là để giúp mẹ tôi thực hiện ước mơ xây nhà.

“Mẹ không muốn nói ra chuyện này, vì mẹ không muốn ba con tự ti, và mẹ cũng không muốn người ta nghĩ rằng chúng ta nhận tiền dễ dàng.” Mẹ tôi nói, ánh mắt bà đầy sự chân thành. “Mẹ chỉ muốn con hiểu rằng, sự lương thiện, dù ở trong hoàn cảnh nào, cũng sẽ được đền đáp xứng đáng.” Câu chuyện của mẹ tôi khiến tôi chết lặng. Tôi càng thêm ngưỡng mộ mẹ, không chỉ vì sự sắc sảo mà còn vì tấm lòng lương thiện, vị tha của bà. Tiền bạc từ “trên trời rơi xuống” đó không phải là may mắn đơn thuần, mà là quả ngọt của hạt giống thiện lương mà mẹ tôi đã gieo.

Vài ngày sau màn đáp trả của mẹ tôi, một điều bất ngờ khác lại xảy ra. Bác Hùng, người đã bỏ đi trong sự im lặng và tức giận, bất ngờ quay lại. Lần này, bác ấy không còn vẻ kiêu ngạo, trịch thượng nữa. Thay vào đó là một khuôn mặt hốc hác, đôi mắt trũng sâu, và dáng vẻ có phần rụt rè, áy náy. Bác ấy bước vào nhà, không nói lời nào, chỉ lặng lẽ đặt xuống bàn một chiếc hộp gỗ cũ kỹ.

“Thằng Ba, Loan… anh xin lỗi.” Bác Hùng nói, giọng bác ấy khẽ run. “Anh xin lỗi vì những lời nói và hành động của anh bấy lâu nay. Anh biết anh đã sai rồi.” Bác ấy cúi gằm mặt xuống, không dám nhìn thẳng vào chúng tôi. Rồi, bác ấy mở chiếc hộp gỗ, bên trong là một tập giấy đã ngả vàng theo thời gian.

“Đây là bản di chúc gốc của ba mình, của ông nội chúng ta.” Bác Hùng nói, giọng bác ấy nghẹn ngào. “Lúc ba mình mất, mình đã giấu đi bản di chúc này, vì trong đó, ba đã chia đều đất đai cho cả hai anh em, và phần đất mà mình đang xây nhà thực chất là có một nửa là của thằng Ba.” Cả gia đình tôi chết lặng. Chúng tôi không thể tin vào tai mình. Vết sẹo cũ về đất đai hương hỏa, hóa ra lại là một sự lừa dối trắng trợn của bác Hùng.

Bác Hùng tiếp tục kể, trong những năm qua, bác ấy luôn sống trong sự day dứt, ám ảnh. Mỗi khi nhìn thấy căn nhà cấp bốn cũ kỹ của chúng tôi, nhìn thấy sự vất vả của ba mẹ tôi, bác ấy lại càng cảm thấy ân hận. Đặc biệt, sau lời nói của mẹ tôi trong ngày xây nhà, và sau khi biết chuyện mẹ tôi nhặt được tiền và đem trả lại, rồi được người khác giúp đỡ để xây nhà, lương tâm bác ấy càng bị dằn vặt. Bác ấy nhận ra rằng, sự giàu có mà bác ấy đang có được không mang lại sự bình yên trong tâm hồn, mà chỉ là sự trống rỗng và nỗi ám ảnh.

“Anh đã sống trong sự dối trá quá lâu rồi. Anh không thể tiếp tục như thế này nữa.” Bác Hùng nói, nước mắt bác ấy lăn dài. “Anh muốn trả lại phần đất đó cho chú Ba, và anh muốn xin lỗi tất cả mọi người, đặc biệt là Loan.” Ba tôi và mẹ tôi nhìn nhau, ánh mắt họ không còn sự giận dữ hay trách móc, mà thay vào đó là sự thấu hiểu và tha thứ.

Những lời thú tội của bác Hùng đã gỡ bỏ một gánh nặng lớn trong lòng gia đình tôi. Ba tôi, với tấm lòng bao dung, đã không trách móc bác ấy. Ông chỉ nhẹ nhàng nói: “Anh ạ, chuyện đã qua rồi. Quan trọng là bây giờ anh đã nhận ra lỗi lầm của mình. Gia đình là trên hết, anh ạ.” Mẹ tôi cũng mỉm cười, ánh mắt bà ấm áp: “Bác Hùng, chúng tôi không trách bác đâu. Ai cũng có lúc sai lầm. Quan trọng là chúng ta biết sửa chữa.”

Sau buổi nói chuyện đó, bác Hùng đã thực sự thay đổi. Bác ấy không còn vẻ kiêu ngạo, trịch thượng nữa. Bác ấy trở nên hiền lành hơn, quan tâm đến mọi người hơn. Bác ấy đã thực hiện lời hứa của mình, trả lại phần đất thuộc về ba tôi. Dù chúng tôi không nhận lại, nhưng đó là một dấu hiệu cho thấy sự thay đổi tích cực trong con người bác ấy.

Từ hôm đó, mẹ tôi như trút được gánh nặng, vui vẻ và phấn khởi hơn rất nhiều. Bà tập trung toàn bộ tâm sức để giám sát công trình xây nhà, từng viên gạch, từng chi tiết nhỏ đều được bà chăm chút tỉ mỉ. Sau vài tháng làm việc không ngừng nghỉ, căn nhà mới khang trang, kiên cố đã hoàn thành. Ngôi nhà không chỉ rộng rãi, thoáng mát hơn mà còn mang theo một ý nghĩa đặc biệt: đó là biểu tượng của sự nỗ lực, kiên trì, của lòng lương thiện và sự tha thứ.

Ngày dọn vào nhà mới, cả xóm làng đến chúc mừng. Tiếng cười nói rộn ràng, ấm áp. Ai nấy đều khen nhà đẹp, khen ba mẹ tôi giỏi giang. Nụ cười rạng rỡ trên môi ba mẹ khiến tôi hạnh phúc hơn bao giờ hết. Tôi nhìn căn nhà mới, không chỉ là một công trình kiến trúc, mà còn là một minh chứng cho thấy những giá trị đích thực luôn được trân trọng, và rằng, hạnh phúc không nằm ở tài sản mà nằm ở tình người.

Bác Hùng không còn dám can thiệp vào chuyện nhà tôi, không còn vẻ kiêu ngạo, trịch thượng. Mỗi lần gặp ba mẹ tôi, bác chỉ gật đầu chào hỏi xã giao, ánh mắt bác ấy giờ đây đã có thêm sự chân thành và kính trọng. Tôi nhận thấy mình cũng đã trưởng thành, mạnh mẽ hơn. Tôi không còn bận tâm đến những lời nói hay hành động của bác ấy nữa. Tôi hiểu rằng giá trị của một con người không nằm ở tài sản, vẻ bề ngoài, mà ở nhân cách, tấm lòng và cách đối xử với mọi người.

Ngôi nhà mới không chỉ mang lại một không gian sống tốt đẹp hơn mà còn là biểu tượng cho sự đoàn kết, tình yêu thương và sự tha thứ trong gia đình tôi. Nam nhìn ba mẹ, lòng anh tràn đầy hạnh phúc, biết mình có một gia đình tuyệt vời. Ba mẹ tôi đã dạy anh bài học quý giá: đất đai, tiền bạc có thể mất đi, nhưng đạo đức, lương tâm và tình người thì không bao giờ mất.

Cuộc sống không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng, nhưng quan trọng là cách chúng ta đối mặt với khó khăn, học hỏi từ chúng, và giữ vững niềm tin vào những giá trị tốt đẹp. Tôi tin rằng những gì ba mẹ đã làm và dạy sẽ là kim chỉ nam cho cuộc đời anh, giúp anh sống có đức, lương thiện và trân trọng giá trị đích thực của cuộc sống. Anh sẽ luôn tự hào về ba mẹ mình, về ngôi nhà này, và về những giá trị mà gia đình anh đã xây dựng. Ngôi nhà mới mang lại sự bình yên trong tâm hồn, là nơi tôi được sống là chính mình, được yêu thương và trân trọng, và là nơi tôi biết rằng hạnh phúc đích thực nằm ở tình yêu thương, sẻ chia và một trái tim lương thiện.